ដោយ តាំង សារ៉ាដា
2015-05-06
2015-05-06
បើទោះបីជាមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងតែងពើងទ្រូងអួតក្អេងក្អាង
ត្រេកត្រអាលលើវប្បធម៌សន្ទនាដែលខ្លួនតែងប្រកាសក្តែងៗជាសាធារណៈ
ថាជាជោគជ័យសម្រាប់បក្សរបស់ខ្លួនក្នុងការបង្កើត គ.ជ.ប ថ្មី
ដើម្បីដោះលែងសកម្មជនរបស់ខ្លួន និងដើម្បីបញ្ចប់វិបត្តិនយោបាយក៏ដោយ
ប៉ុន្តែក្រុមនេះទំនងជាបំភ្លេចដានប្រវត្តិសាស្ត្រចាស់
ឬល្បិចចាស់ដែលលោក ហ៊ុន សែន
ធ្លាប់បានប្រើប្រាស់តាំងពីចុងឆ្នាំ១៩៨៨ ទាំងបង្ខំ។
វប្បធម៌សន្ទនាក្នុងបរិបទនយោបាយសព្វថ្ងៃនេះទំនងកើតឡើងដោយសារ
ការបំបែកបំបាក់ ការគំរាមកំហែង
និងការអស់ផ្លូវដើររបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
ល្បិចខ្លះៗដែលហាក់ដូចជាការបំបែកបំបាក់នោះ គឺនៅពេលលោក ហ៊ុន
សែន បានព្យាយាមសរសើរលោក សម រង្ស៊ី គ្រប់ម៉ាត់នៅក្នុងរដ្ឋសភា
និងនៅក្នុងកម្មវិធីអង្គរសង្ក្រាន្ត ក្នុងខេត្តសៀមរាប ថា លោក សម
រង្ស៊ី ជា
ដៃគូសន្ទនាដ៏ល្អក្នុងការបញ្ចប់ជម្លោះនយោបាយកាលពីឆ្នាំ២០១៣។
សកម្មភាពជាប្រវត្តិសាស្ត្រនេះហើយដែលលោក ហ៊ុន សែន
ចង់បង្អួតដល់សាធារណជនថា
លោកអាចបញ្ចុះបញ្ចូលឲ្យមេបក្សប្រឆាំងមកហែហមមហិច្ឆតានយោបាយរបស់
ខ្លួន
និងការបង្កើតនូវទស្សនីយភាពល្អូកល្អិននឹងគ្នាដោយគ្មានវត្តរបស់
លោក កឹម សុខា។
លើសពីភាពល្អូកល្អិនក្នុងកម្មវិធីអង្គរសង្ក្រាន្ត នៅខេត្តសៀមរាប
មេដឹកនាំទាំងពីរក៏បានធ្វើដំណើររួមគ្នាទៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី
ដើម្បីជួបសួរសុខទុក្ខកម្មករដោយគ្មានវត្តមានលោក កឹម សុខា ទៀត។
នៅគ្រាលោក ហ៊ុន សែន តែងបន្ទោសលោក កឹម សុខា ថា
កុំឲ្យរិះគន់លោកជាសាធារណៈនោះ តែលោកបែរជាងាកមកកោតសរសើរ លោក សម
រង្ស៊ី ថា
អាចនិយាយគ្នាបានក្នុងការដោះលែងសកម្មជនបក្សដោយមិនចាំបាច់រក
អន្តរាគមន៍ពីបរទេស។
យុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយដ៏ត្រជាក់របស់លោក ហ៊ុន សែន
ក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ
ហាក់ដូចជាការព្យាយាមបំបែកមេបក្សប្រឆាំងទាំងពីរ។
វប្បធម៌សន្ទនារបស់មេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង
និងមេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាចនៅពេលនេះ
អាចដោយសារការអស់ផ្លូវដើររបស់បក្សសង្គ្រោះជាតិ
ខណៈសកម្មជនដីធ្លីជាច្រើន
និងសកម្មជនបក្សប្រឆាំងមួយចំនួនរបស់ខ្លួនស្ថិតក្នុងពន្ធនាគារ
ហើយមន្ត្រីរបស់ខ្លួនជាច្រើនកំពុងជាប់បណ្ដឹងក្នុងតុលាការ
រួមនឹងការគំរាមបន្តការប្រើប្រាស់យន្តការ គ.ជ.ប ចាស់
ជាជាងការបង្កើត គ.ជ.ប ថ្មីពីសំណាក់បក្សកាន់អំណាច។
វប្បធម៌សន្ទនានៅសហស្សវត្សឆ្នាំ២០១៥
នេះហាក់មិនខុសគ្នាប៉ុន្មាននោះទេ
ទៅនឹងវប្បធម៌ចរចាដើម្បីបំបែកបំបាក់របស់លោក ហ៊ុន សែន កាលពី
២៧ឆ្នាំមុន នៅគ្រាដែលលោកបានបញ្ចុះបញ្ចូលឲ្យចតុភាគី
មានក្រុមខ្មែរក្រហម ក្រុមហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ក្រុមរបស់លោកតា សឺន សាន
និងក្រុមរដ្ឋាភិបាលរដ្ឋកម្ពុជារបស់លោក
ឲ្យមានការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ១៩៩៣។
ក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ១៩៩៣ បើទោះបីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
ចាញ់ឆ្នោត
ហើយលោកបានត្រឹមធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទីពីរដោយសារការគំរាមបង្កើត
តំបន់អបគមន៍ក៏ដោយ ក៏លោក ហ៊ុន សែន
នៅតែព្យាយាមបំបែកក្រុមខ្មែរក្រហម ក្រុមរបស់លោកតា សឺន សាន
និងក្រុមហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ទៅជាចម្រៀកៗ។
ជាលទ្ធផលលោក ហ៊ុន សែន ពិតជាទទួលបានជោគជ័យមែន
ទាំងការធ្វើរដ្ឋប្រហារបង្ហូរឈាមដាបពេញប្រទេសក្នុងឆ្នាំ១៩៩៧
ដែលបានសម្លាប់កងទ័ពបក្សរាជនិយមរាប់រយនាក់
ហើយក្រោយមកបានប្រមូលក្រុមអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមយកមកកាត់ទោស
ថែមទៀត ក្រោយពីក្រុមខ្មែរក្រហមបានធ្វើសមាហរណកម្មជាមួយរដ្ឋាភិបាល។
នៅឆ្នាំ១៩៩៨ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
បានប្រកាសជ័យជំនះពីការបោះឆ្នោតជាតិ
ហើយពេលនោះគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច និងគណបក្សរបស់លោក សម រង្ស៊ី
បានធ្វើបាតុកម្មរួមគ្នាប្រឆាំងនឹងលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតនេះ
ដោយពហិការមិនចូលស្បថក្នុងរដ្ឋសភា។ លោក ហ៊ុន សែន
បានតបតទៅនឹងមហាបាតុកម្មនោះវិញ
ដោយការបាញ់សម្លាប់សូម្បីនិស្សិតព្រះសង្ឃ
និងស្ត្រីក៏មិនលើកលែងនោះដែរ។
នៅចុងបញ្ចប់មនុស្សជាច្រើនរបួសធ្ងន់ ខ្លះស្លាប់
ហើយខ្លះទៀតបាត់ខ្លួន។ ការសម្លាប់ ការចាប់ចង
និងអំពើហិង្សាទាំងនេះហើយ
គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងការដាក់សំពាធឲ្យគណបក្សទាំងពីរឲ្យចូលស្បថ
សច្ចាប្រណិធានក្នុងរដ្ឋសភា ដើម្បីបង្កើតរដ្ឋាភិបាលសមដូចប្រាថ្នា។
ជាងនេះទៅទៀត
យុទ្ធសាស្ត្របំបែកបំបាក់បញ្ចុះបញ្ចូលបោកបញ្ឆោតរបស់លោក ហ៊ុន សែន
នៅតែមានប្រសិទ្ធភាពដដែលសម្រាប់ឈុតឆាកនយោបាយនៅក្រោយការបោះឆ្នោត
ឆ្នាំ២០០៣ ខណៈស្ថានការណ៍នយោបាយពេលនោះកំពុងជាប់គាំង។
ដោយសារតែសង្គ្រាមចិត្តសាស្ត្ររបស់លោក ហ៊ុន សែន
ក្នុងកលល្បួងលួងលោម និងបញ្ជោរសម្ដេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ
ដោយសន្យាប្រគល់តំណែងជាប្រធានរដ្ឋសភាជាតិ។ ដោយមិនបង្អង់យូរ
សម្ដេចក្រុមព្រះក៏បោះបង់សម្ពន្ធភាពប្រជាធិបតេយ្យរបស់ខ្លួនជាមួយលោក
សម រង្ស៊ី ហើយបង្កើតរដ្ឋាភិបាលចម្រុះជាមួយលោក ហ៊ុន សែន។
ដោយហាក់ដូចមានអាក់អន់ចិត្តជាខ្លាំង លោក សម រង្ស៊ី
បានចោទប្រកាន់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច
ថាមានអំពើពុករលួយក្នុងការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ ហើយថា លោក ហ៊ុន
សែន ជាអ្នកនៅពីក្រោយនៃការសម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា
ប្រធានសហជីពសេរីកម្មករនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
នៅឆ្នាំ២០០៥ លោក សម រង្ស៊ី បាននិរទេសចេញពីកម្ពុជា
ក្រោយពីរដ្ឋសភាបានដកអភ័យឯកសិទ្ធិតំណាងរាស្ត្ររបស់លោក
ហើយតុលាការទីក្រុងភ្នំពេញ បានកាត់ទោសឲ្យលោក សម រង្ស៊ី ជាប់គុក
១៨ខែ។ ដោយសារវប្បធម៌ចរចា នៅដើមខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០៦ លោក សម រង្ស៊ី
បានវិលត្រឡប់ចូលប្រទេសកម្ពុជា
វិញក្រោយពីលោកបានដកពាក្យបណ្ដឹងឈប់ប្ដឹងលោក ហ៊ុន សែន
នៅតុលាការក្រុងញីវយ៉ក សហរដ្ឋអាមេរិក
ពីបទគប់គ្រាប់បែកមុខរដ្ឋសភាកាលពីឆ្នាំ១៩៩៧ ហើយពេលនោះលោក សម
រង្ស៊ី បានសរសេរលិខិតមួយសុំទោសលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន
ថាលោកខុសហើយមិនសមធ្វើដូច្នេះទេ។
ការឈប់ប្ដឹងលោក ហ៊ុន សែន នេះគឺដោយសារលោក សម រង្ស៊ី
នៅពេលនោះត្រូវការវិលត្រឡប់ចូលប្រទេសវិញដើម្បីបន្តការងារ
យុទ្ធនាឃោសនាបោះឆ្នោតសម្រាប់ឆ្នាំ២០០៨។ ក្រោយមកបន្តិចលោក ហ៊ុន សែន
បានស្នើឲ្យព្រះមហាក្សត្រលើកលែងទោសឲ្យលោក សម រង្ស៊ី វិល
ចូលប្រទេសកម្ពុជាវិញ។ ប៉ុន្តែកាលពីដើមខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ លោក ហ៊ុន
សែន បានលាតត្រដាងថា ការអនុញ្ញាតឲ្យលោក សម រង្ស៊ី
វិលចូលប្រទេសកម្ពុជាវិញ កាលពីឆ្នាំ២០០៦ នោះ
គឺដោយសារពេលនោះលោកចង់ខ្ចីដៃលោក សម រង្ស៊ី
ដើម្បីកែរដ្ឋធម្មនុញ្ញពីរូបមន្តពីរភាគបីក្នុងការបង្កើត
រដ្ឋាភិបាល មករូបមន្ត ៥០ភាគរយបូកមួយ (50+1) វិញ
ដើម្បីបន្ថយអំណាចតថ្លៃរបស់គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច
ដែលស្ថិតក្នុងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
រូបមន្តពីរភាគបីជារូបមន្តដែលបង្កើតរដ្ឋាភិបាលចម្រុះជាមួយ
គណបក្សផ្សេងដែលមានអាសនៈក្នុងរដ្ឋសភា ហើយរូបមន្ត ៥០ភាគរយបូកមួយ
ជារូបមន្តដែលគណបក្សមានអាសនៈច្រើនជាងគេក្នុងរដ្ឋសភា
អាចបង្កើតរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯងបានមិនចាំបាច់មានការចូលរួមពីបក្ស
ផ្សេង។
ជ័យជំនះរបស់លោក ហ៊ុន សែន នៅពេលនោះ
ហាក់ដូចជាការបាញ់ព្រួញតូចមួយបានសត្វធំដល់ទៅពីរ
ដែលសត្វទីមួយគឺគ្មានបណ្ដឹងអំពីការគប់គ្រាប់បែកមុខរដ្ឋសភាឆ្នាំ
១៩៩៧ ដែលបណ្ដាលឲ្យប្រធានវិទ្យាស្ថានសាធារណរដ្ឋអន្តរជាតិ (IRI)
គឺលោក រ៉ន អាប់នី រងរបួសជើង ក្នុងតុលាការសហរដ្ឋអាមេរិក។ សត្វទីពីរ
គឺលោក ហ៊ុន សែន
អាចបង្កើតរដ្ឋាភិបាលដោយខ្លួនឯងមិនចាំបាច់មានបក្សផ្សេងមករួម
ជាមួយ។
នៅឆ្នាំ២០០៨ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ឈ្នះ
៩០អាសនៈក្នុងរដ្ឋសភាតែម្ដង រីឯគណបក្ស សម រង្ស៊ី បាន ២៦អាសនៈ
គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស បាន ៣អាសនៈ ហើយគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច និងគណបក្ស
នរោត្តម រណឫទ្ធិ ទទួលបានម្នាក់ ២អាសនៈ។
ជ័យជំនះលើកនេះអាចធ្វើឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
បង្កើតរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯងបានយ៉ាងស្រួល។ នៅឆ្នាំ២០១៣ លោក ហ៊ុន សែន
ប្រកាសជ័យជំនះម្តងទៀត
ប៉ុន្តែជ័យជំនះលើកនេះមានការតវ៉ាយ៉ាងខ្លាំងពីសំណាក់មហាជន
និងពីខាងក្រុមបក្សប្រឆាំងតែម្ដង។
មនុស្សប្រហែលមួយលាននាក់បាននាំគ្នាធ្វើបាតុកម្មតាមផ្លូវ
ប្រឆាំងនឹងលទ្ធផលឆ្នោតដែលពួកគេចាត់ទុកថា មានការលួយបន្លំ។
អ្នកធ្វើបាតុកម្មខ្លះបានលក់មាន់ លក់ទា លក់ឆ្កែ
ខ្លះដើរដោយថ្មើរជើង ខ្លះជិះកង់ពីខេត្តឆ្ងាយ
ធ្វើយ៉ាងណាឲ្យបានមកចូលរួមធ្វើបាតុកម្មទម្លាក់លោក ហ៊ុន សែន។
ជាការឆ្លើយតប លោក ហ៊ុន សែន
បានប្រើកណ្ដាប់ដៃទីបីវ៉ៃឥតប្រណីបំបែកហ្វូងបាតុករយ៉ាងចាស់ដៃ
ម្តងទៀត។ តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចំនួន ៧នាក់
ត្រូវបានចាប់ខ្លួនភ្លាមៗបញ្ជូនទៅគុកព្រៃស
ដែលនាំឲ្យមេបក្សប្រឆាំងប្រញាប់ចូលតុចរចាជាមួយបក្សកាន់អំណាច
ក្នុងការចូលធ្វើសច្ចាប្រណិធានក្នុងរដ្ឋសភា។
ក្រោយពីស្បថក្នុងរដ្ឋសភាហើយនោះ
នយោបាយរបស់បក្សប្រឆាំងហាក់មានការបន្ទន់ឥរិយាបថច្រើនសម្រាប់បក្ស
កាន់អំណាច។ ប៉ុន្តែកាយវិការនយោបាយដ៏ទន់ភ្លន់នេះ
អាចដោយសារខ្លួនត្រូវការលួងលោមឲ្យគណបក្សកាន់អំណាចអន្តរាគមន៍
ដោះលែងសកម្មជនរបស់ខ្លួនដែលកំពុងជាប់ឃុំឃាំងនោះក៏អាចថាបាន។
អ្នកដែលទទួលជោគជ័យក្នុងបរិបទនយោបាយនេះ
អាចជាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ឯណោះទេ
ដែលមានប្រៀបលើបក្សសង្គ្រោះជាតិ
ដោយសារវប្បធម៌គំរាមកំហែងរបស់ខ្លួនបានជំរុញមានវប្បធម៌សន្ទនា
ឬចរចាជាមួយបក្សប្រឆាំងដើម្បីយកប្រៀបក្នុងការបង្កើតស្ថាប័ន គ.ជ.ប
ថ្មីដ៏ងាយស្រួលសម្រាប់ល្ខោននយោបាយរបស់ខ្លួននៅឆ្នាំ២០១៨
ខាងមុខ។ អ្វីដែលជាជោគជ័យដ៏ធំនោះគឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
នៅពេលនេះ
អាចជាការវាយបំបាក់ប្រជាប្រិយភាពរបស់បក្សប្រឆាំងថែមទៀត។
គណបក្សប្រឆាំងបានរងការរិះគន់យ៉ាងជោកជាំពីក្រុមអ្នកលេងបណ្តាញ
សង្គមហ្វេសប៊ុក (Facebook) ក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ។
អ្នកខ្លះបានបញ្ចេញទស្សនៈថា
បក្សសង្គ្រោះជាតិកំពុងក្លាយជាបក្សអែបអបរបស់បក្សកាន់អំណាច
ទោះបីជាមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងខ្លះ ប្រកាសជំហររបស់ខ្លួនថា
មិនមែនជាបក្សរណបរបស់គណបក្សកាន់អំណាច
ហើយក៏មិនអាចទទួលយកគោលនយោបាយរបស់បក្សកាន់អំណាចមកដាក់ជំនួស
គោលនយោបាយរបស់ប្រឆាំងនោះ។
សារនយោបាយបែបនេះបាននាំឲ្យលោក ហ៊ុន សែន
ខឹងគណបក្សប្រឆាំងសាជាថ្មី
ហើយគំរាមរំលាយវប្បធម៌សន្ទនានេះចោលថែមទៀត
ដែលធ្វើឲ្យក្រុមមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងស្ទុះស្ទាចេញសេចក្ដី
ថ្លែងការណ៍បន្តគាំទ្រវប្បធម៌សន្ទនានេះទៀត។
គណបក្សប្រឆាំងហាក់កំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពចុះទឹកក្រពើឡើងលើ
ខ្លា។ មានន័យថា ប្រសិនបើប្រឆាំងហ៊ានរឹងរូសជាមួយបក្សកាន់អំណាច
សមត្ថកិច្ចរបស់រដ្ឋាភិបាលអាចនឹងចាប់ប្រមូលក្រុមមន្ត្រីរបស់ខ្លួន
ដាក់ពន្ធនាគារវិញ។
សរុបសេចក្ដីមកនយោបាយរបស់បក្សប្រឆាំងប្រៀបដូចជាមនុស្សដែលកំពុង
ជាប់ខ្នោះដៃស្វ័យប្រវត្តិមួយដែលហ៊ានរើកាន់តែខ្លាំងកាន់តែជាប់
ចំណង។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើបក្សប្រឆាំងមានភាពលះបង់
និងមានសេចក្ដីក្លាហានពិតប្រាកដសម្រាប់ឆន្ទៈរបស់រាស្ត្រឥតងាករេ
មែននោះ
ខ្នោះដៃស្វ័យប្រវត្តិនឹងអាចរើចេញបានយ៉ាងងាយតាមរយៈអំណាច
ប្រជាពលរដ្ឋ
ហើយល្បិចនៃការប្រើប្រាស់វប្បធម៌គំរាមកំហែងឲ្យមានវប្បធម៌សន្ទនា
អាចនឹងសាបរលាបដោយខ្លួនឯង៕